ELLE TAŞIMA İŞLERİNDE BİLİNMESİ GEREKEN ÇALIŞMA YÖNTEMLERİ

/İş Güvenliği Uzmanı:

Günümüzde el çok karşılaştığımız hastalıklardan biride; bel ağrısı ve eklem yerlerindeki şiddetli ağrıdır. Bunun en büyük sebebi çalışanların bir nesneyi kaldırırken, indirirken iterken ya da taşırken nasıl davranacağını bilememesidir. Bu tür olumsuz durumların önüne geçmek için çalışanlara sık sık elle taşıma yöntemleri ile ilgili eğitimler verilmelidir.

İşveren, işyerinde yüklerin elle taşınmasına gerek duyulmayacak şekilde iş organizasyonu yapmak ve yükün uygun yöntemlerle, özellikle mekanik sistemler kullanılarak taşınmasını sağlamak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.

Ancak bazı işlerde yükün elle taşınmasının kaçınılmaz olduğu durumlar söz konusudur. Bu işlerde de yükle ilgili ve çalışan ile ilgili risk faktörleri dikkate alınarak iş organizasyonu yapılması gerekmektedir. Yük kaldırmada meydana gelen rahatsızlıkların birçoğu, kaldırılan yükün ağırlığından değil, kaldırma kurallarının doğru olarak uygulanmamasından veya bu davranış şekillerinin bilinmemesinden meydana gelmektedir.

YÜKLE İLGİLİ RİSK FAKTÖRLERİ

1. Yükün özellikleri

Yük;

  • Çok ağır veya çok büyükse,
  • Kaba veya kavranılması zorsa,
  • Dengesiz veya içindekiler yer değiştiriyorsa,
  • Vücuttan uzakta tutulmasını veya vücudun eğilmesini veya bükülmesini gerektiren bir konumdaysa,
  • Özellikle bir çarpma halinde yaralanmaya neden olabilecek yoğunluk ve şekildeyse,

Elle taşınması, bilhassa sırt ve bel incinmesi riskine neden olabilir.

2. Fiziksel güç gereksinimi

İş;

  • Çok yorucu ise,
  • Sadece vücudun bükülmesi ile yapılabiliyorsa,
  • Yükün ani hareketi ile sonuçlanıyorsa,
  • Vücut dengesiz bir pozisyonda iken yapılıyorsa,

Bedenen çalışma şekli ve harcanan güç, bilhassa sırt ve bel incinmesi riskine neden olabilir.

3. Çalışma ortamının özellikleri

  • Çalışılan yer, işi yapmak için yeterli genişlik ve yükseklikte değil ise,
  • Zeminin düz olmamasından kaynaklanan düşme veya kayma tehlikesi varsa,
  • Çalışma ortam ve şartları, çalışanların yükleri güvenli bir yükseklikte veya uygun bir vücut pozisyonunda taşımasına uygun değil ise,
  • İşyeri tabanında veya çalışılan zeminlerde yüklerin indirilip kaldırılmasını gerektiren seviye farkı varsa,
  • Zemin veya üzerinde durulan yer dengesiz ise,
  • Sıcaklık, nem veya havalandırma uygun değil ise,

Bilhassa sırt ve bel incinmesi riskini artırabilir.

4. İşin gerekleri

Aşağıda belirtilen çalışma şekillerinden bir veya birden fazlasını gerektiren işler bilhassa sırt ve bel incinmesi riskine neden olabilir.

  • Özellikle vücudun belden dönmesini gerektiren aşırı sık veya aşırı uzun süreli bedensel çalışmalar,
  • Yetersiz ara ve dinlenme süresi,
  • Aşırı kaldırma, indirme veya taşıma mesafeleri,
  • İşin gerektirdiği, çalışan tarafından değiştirilemeyen çalışma temposu.

BİREYSEL RİSK FAKTÖRLERİ

Çalışanlar;

  • Yapılacak işi yürütmeye fiziki yapılarının uygun olmaması,
  • Uygun olmayan giysi, ayakkabı veya diğer kişisel eşyaları kullanmaları,
  • Yeterli ve uygun bilgi ve eğitime sahip olmamaları,

ÖNLEYİCİ TEDBİRLER

Ortadan kaldırma:Taşıyıcı ya da forklift gibi elektrikli yada mekanik bir taşıma aracı kullanarak elle taşıma işleminin ortadan kaldırılıp kaldırılamayacağı değerlendirilir.

Teknik tedbirler: Eğer elle taşıma işleminden kaçınmak mümkün değilse, vinç, yük arabası, el arabası ve vakumlu kaldırma araçları gibi destekleyici araçlar kullanılır.

  • Bir yükü taşımaya başlamadan önce yapılacak iş planlı ve hazırlıklı yapılmalıdır.
  • Nereye gittiğinizi bildiğinizden,
  • Hareket alanınızın engellerden temizlendiğinden,
  • Taşıyacağınız yükü sıkıca kavradığınızdan,
  • Ellerinizin, taşıyacağınız yükün ve tutacakların kaygan olmadığından,
  • Eğer başkası ile birlikte kaldırıyorsanız, her ikinizin de işe başlamadan önce ne yaptığınızı bildiğinizden emin olun.

Yük kaldırırken: Taşıması mümkün olan malzemeler kaldırılırken, taşınırken ve ya indirilirken bazı yöntemler ile yapılmalıdır.

  • Ayaklarınızı ve vücudunuzu yükün üzerine gelecek şekilde yerleştirin ya da vücudunuzun yükün ön tarafına mümkün olduğunca yaklaştırmaya çalışın kaldırırken bacak kaslarınızı kullanın.
  • Sırtınızı dik tutun
  • Yükü mümkün olduğunca vücudunuza yakın tutun
  • Yükü kaldırırken ve taşırken kollarınız düz ve aşağı doğru dönmüş bir pozisyonda tutun

İLKAN KALKAN

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI